Δικαιοσύνη – Όχι Καθυστερήσεις, αλλά Αξιοπιστία
Η δικαιοσύνη είναι η βάση κάθε δημοκρατίας. Στην Κύπρο όμως, οι πολίτες έρχονται αντιμέτωποι με ένα σύστημα που παρουσιάζει καθυστερήσεις. Υποθέσεις εκκρεμούν για χρόνια, κάτι που στερεί από τους πολίτες το δικαίωμα σε έγκαιρη και αποτελεσματική δικαστική προστασία. Παρά τις μεταρρυθμίσεις των τελευταίων ετών, η εμπιστοσύνη των πολιτών στη δικαιοσύνη φθείρεται, ενώ οι θεσμοί της χρειάζονται περισσότερη αξιοπιστία, ανεξαρτησία και σύγχρονες μεθόδους λειτουργίας.
Στόχος μια Κύπρος όπου:
- Ο πολίτης εξυπηρετείται έγκαιρα χωρίς αδικαιολόγητες καθυστερήσεις.
- Οι θεσμοί λειτουργούν με ανεξαρτησία λογοδοσία και αξιοπιστία.
- Η αξιοποίηση της τεχνολογίας και καλύτερη οργάνωση που μειώνουν το βάρος των δικαστηρίων και κάνουν την δικαιοσύνη πιο αποτελεσματική.
- Η εμπιστοσύνη των πολιτών στο κράτος δικαίου ενισχύεται καθημερινά.
- Υπάρχει σεβασμός προς τα Πρωτόκολλα των Δικαστηρίων.
- Υπάρχουν ενναλακτικοί τρόποι επίλυσης διαφορών.
Συγκεκριμένες Προτάσεις – Υλοποιήσιμες
Νέες προσλήψεις δικαστικών λειτουργών, ηλεκτρονική διαχείριση υποθέσεων, ψηφιακές ακροάσεις.
Διαχωρισμός υποθέσεων σε ειδικευμένα τμήματα (π.χ. εμπορικό, ναυτικό, διοικητικό) ώστε να μειωθεί το βάρος.
Δημιουργία ειδικής ομάδας που θα κλείσει εκκρεμότητες χρόνων με γρήγορες διαδικασίες.
Δημοσίευση στοιχείων για τους χρόνους εκδίκασης ανά δικαστήριο, ώστε να γνωρίζουν οι πολίτες τι να περιμένουν.
Παραδείγματα / Καλές Πρακτικές
Δανία & Νορβηγία
Γρήγορη απονομή δικαιοσύνης χάρη σε πλήρη ψηφιοποίηση και επαρκή στελέχωση.
Γερμανία
Εξειδικευμένα δικαστήρια (εμπορικά, εργατικά, φορολογικά) που μειώνουν τις καθυστερήσεις.
Γαλλία
Ενισχυμένη λογοδοσία του εισαγγελέα με θεσμικές δικλίδες διαφάνειας.
Διαφθορά & Λογοδοσία
Η διαφθορά είναι από τα μεγαλύτερα προβλήματα που ταλαιπωρούν την Κύπρο εδώ και δεκαετίες. Από τα «χρυσά διαβατήρια» μέχρι τις καθυστερήσεις στη διερεύνηση σκανδάλων, οι πολίτες νιώθουν ότι η ατιμωρησία κυριαρχεί. Η χώρα μας καταγράφει χαμηλές επιδόσεις στους διεθνείς δείκτες διαφάνειας και το Κράτος Δικαίου της ΕΕ επισημαίνει επανειλημμένα την ανάγκη για ισχυρούς θεσμούς ελέγχου. Χωρίς λογοδοσία, η εμπιστοσύνη των πολιτών στους θεσμούς δεν μπορεί να αποκατασταθεί.
Όραμά μας, μια Κύπρος όπου:
- Οι πολίτες εμπιστεύονται ότι κανείς δεν είναι υπεράνω του νόμου.
- Οι ανεξάρτητες αρχές έχουν πραγματικά «δόντια» και δεν λειτουργούν διακοσμητικά.
- Η λογοδοσία δεν είναι σύνθημα αλλά καθημερινή πρακτική στη δημόσια διοίκηση.
Συγκεκριμένες Προτάσεις – Υλοποιήσιμες
Περισσότερες αρμοδιότητες, πρόσβαση σε στοιχεία και υποχρέωση δημοσίευσης ετήσιων εκθέσεων με σαφείς συστάσεις.
Όλα τα έργα και οι συμβάσεις να αναρτώνται σε ψηφιακή πλατφόρμα προσβάσιμη σε όλους, με στοιχεία για κόστος, αναδόχους και προθεσμίες.
Ανώνυμη καταγγελία μέσω ειδικής πλατφόρμας και πλήρης προστασία από αντίποινα.
Ώστε να μην υπάρχουν επικαλύψεις και συγκρούσεις, αλλά θεσμικός έλεγχος και ισορροπία.
Ετήσια δήλωση «πόθεν έσχες» με πραγματικό έλεγχο από ανεξάρτητη επιτροπή.
Παραδείγματα / Καλές Πρακτικές
Ελλάδα
Πλατφόρμα «Διαύγεια» όπου αναρτάται κάθε δημόσια δαπάνη.
Ιρλανδία
Ανεξάρτητη επιτροπή για έλεγχο δηλώσεων περιουσιακών στοιχείων πολιτικών.
Σλοβενία
Ισχυρή Αρχή κατά της Διαφθοράς με ερευνητικές αρμοδιότητες.
Εσθονία
Πλήρης ψηφιοποίηση συμβάσεων και δημόσιων δαπανών, με άμεση πρόσβαση στους πολίτες.
Εξωδικαστική Επίλυση Διαφορών
Οικογενειακό Δίκαιο – Υποχρεωτική Διαμεσολάβηση
Οι υποθέσεις του Οικογενειακού Δικαστηρίου είναι από τις πιο ψυχοφθόρες. Δεν επηρεάζουν μόνο το ζευγάρι που χωρίζει αλλά και – κυρίως – τα παιδιά. Οι συγκρούσεις, οι δίκες και οι μακροχρόνιες αντιπαραθέσεις τραυματίζουν συναισθηματικά όλους τους εμπλεκόμενους. Σήμερα, η διαδικασία βασίζεται σχεδόν αποκλειστικά στους δικηγόρους και στους δικαστές, που συχνά δεν έχουν τα κατάλληλα εργαλεία παιδοψυχολογικής στήριξης.
Όραμά μας, μια Κύπρος όπου:
- Τα παιδιά προστατεύονται πρώτα από όλα στις οικογενειακές διαμάχες.
- Οι οικογένειες βρίσκουν λύσεις με διάλογο και συνεννόηση πριν καταλήξουν στα δικαστήρια.
- Η δικαιοσύνη δεν είναι τιμωρητική, αλλά βοηθά να χτίζονται ισορροπίες και νέες αρχές.
Συγκεκριμένες Προτάσεις – Υλοποιήσιμες
Πριν από κάθε υπόθεση στο Οικογενειακό Δικαστήριο.
Με παιδοψυχολογική κατάρτιση, ώστε να λαμβάνεται υπόψη το συμφέρον του παιδιού.
Να μην αποκλείονται, αλλά να συμμετέχουν υποστηρικτικά στη διαδικασία, με έμφαση στη συμφωνία αντί για την αντιπαράθεση.
Η διαμεσολάβηση να ολοκληρώνεται σε 2–3 μήνες το πολύ, ώστε να μην τραβά η υπόθεση επί χρόνια.
Παραδείγματα / Καλές Πρακτικές
Ιταλία
Υποχρεωτική διαμεσολάβηση σε οικογενειακές διαφορές πριν από το δικαστήριο.
Ηνωμένο Βασίλειο
Πρόγραμμα “Family Mediation” με κρατική στήριξη για ζευγάρια που χωρίζουν, με στόχο την προστασία των παιδιών.
Σουηδία
Ενσωματωμένοι ψυχολόγοι και κοινωνικοί λειτουργοί στις διαδικασίες οικογενειακής διαμεσολάβησης.
«Δικαιοσύνη για Όλους: Όχι Καθυστερήσεις, αλλά Αξιοπιστία.»